Zondaars

Ik lijk in sommige dingen op mijn vader. En ik ben intussen oud en wijs genoeg om dat niet erg te vinden. Mijn vader was atheïst. De rooms katholieke kerk in het bijzonder moest het vaak ontgelden, onder begeleiding van creatieve vloeken en doodverwensingen aan het adres van de paus. Met de paplepel werd mij regelmatig een portie anti-rk ingegeven. Bang voor joden en moslims was mijn vader niet. Nee, katholieken, die waren pas eng. Dat zijn vrouw, mijn moeder, katholiek gedoopt was interesseerde hem geen malle moer. Hoewel zij niks komma nul deed met het geloof waar zij ongevraagd tot behoorde, riep ze toch altijd een beetje beledigd uit dat zij óók katholiek was, maar dat weerhield hem er niet van om de paus een vieze, vuile schijnheilige dief, oplichter, leugenaar en zelfs moordenaar te noemen. Waar die haat vandaan kwam heb ik nooit geweten. Maar naast Ajax was dit één van de weinige onderwerpen waar mijn vader en ik geen ruzie over kregen. Ik was het met hem eens. En toen ik op mijn 17e verkering kreeg met een vijf jaar oudere behoorlijk katholieke jongen die mij uitschold voor hoer nadat ik hem had verteld dat ik sexueel werd misbruikt, wist ik zeker dat mijn vader gelijk had. Katholieken, die waren pas eng.

 

Inmiddels weet ik dat niet alle katholieken eng zijn. Onder elk geloof vind je enge mensen, niet alleen bij de rk-kerk. Plus er lopen zat enge atheïsten rond. Ook niet-gelovigen houden van dogma's. Maar ik moet eerlijk bekennen dat ik nog steeds een niet uit te roeien afkeer heb van alles wat rooms ruikt. Hoe graag ik ook kerken bezoek (en dat doe ik echt graag), zodra ik een katholieke kerk binnenstap gebeurt er iets met me. In eerste instantie vergaap ik me aan alle pracht en praal (want het is vaak wel erg mooi) en dan ineens slaat de boosheid toe. Want al die pracht en praal, waar is dat nou eigenlijk voor nodig? Waar is het geld vandaan gekomen om al die opschik te kunnen kopen en waarom gaat dat geld niet naar bijvoorbeeld hongerige kinderen? En dan die verschrikkelijke crucifixen. Waar protestanten de voorkeur geven aan een leeg kruis (symbool voor de wederopstanding) doen katholieken massaal aan bidden onder een gemartelde en stervende man die genageld aan een kruis lijdzaam zijn pijn verdragend op de dood wacht (symbool voor het lijden van Jezus). Ik snap er werkelijk geen hol van. Zo'n jongeman die daar bloedend, met grote wonden, een beetje dood hangt te gaan. Slaven en niet-Romeinen die iets 'crimineels' hadden begaan werden in het Romeinse Rijk geëxecuteerd door ze met hun polsen en hielen vast te spijkeren aan een kruis. Door het langdurig spreiden van de armen ontstaat zuurstofgebrek dus uiteindelijk stierven die arme sloebers de verstikkingsdood, maar niet voordat ze zich tevergeefs hadden geprobeerd los te rukken want een mensenlichaam doet er alles aan om aan zuurstof te komen. Wat een gruwel. Wat een wrede manier om aan je eind te komen. Ik wil niemand beledigen maar ik begrijp niet hoe iemand troost, steun en kracht kan ontlenen aan een symbool dat gebaseerd is op zoiets barbaars. Hoe kan lijden zó verheerlijkt worden? Ik begrijp het echt niet.

Wat ik ook niet begrijp is het hele idee van en het geloof in het vagevuur.  Ik ben geen katholiekoloog maar stel je voor, je bent een katholieke zondaar, en dat schijn je nogal makkelijk te worden, en je hebt spijt van wat het ook was dat jou tot zondaar heeft gemaakt. Dus je gaat te biecht, je flapt alles eruit, inclusief je spijt, schaamte en schuld, en je vraagt om vergeving en alles en je bent bereid je leven te beteren en alles te fixen. 'Ik zal het nooit meer doen'. Dan denk je misschien na het opzeggen van drie weesgegroetjes dat je klaar bent maar nee, zo werkt dat niet bij katholieken. Heb je nou een doodzonde begaan (en de betekenis hiervan is nogal vaag), dan kun je een ticket naar de hemel wel vergeten. Een enkeltje hel, dat is wat je te wachten staat, al ga je dag en nacht biechten, al voel je spijt, schaamte en schuld in elke vezel van je lichaam, al smeekt je ziel om vergeving. Voor eeuwig zal je branden en er is no escape. Bij de zogenaamde lagere zonden ligt het anders. Daar kun je mee wegkomen. Maar je moet er wel wat voor over hebben. Protestanten geloven er niet in maar het katholieke geloof doet aan vagevuur. Het vagevuur of purgatorium is een soort strafkamp, waar je boete doet voor je zonden, voor je door mag naar de hemel. Elke zonde wordt beboet en het vagevuur is de plek waar de niet -of niet helemaal afbetaalde boetes worden geïnd. God bepaalt hoe zwaar de straf en hoe erg de kwellingen moeten zijn en hoe lang het allemaal gaat duren. Daarna mag je dan eindelijk naar de hemel, gezuiverd, schoon en fris als een pasgeborene. Het idee erachter is dat God dan wel een lieve, vergevingsgezinde vader mag zijn die jou écht wel een plekkie in hemel gunt maar dat je niet bij hem moet komen lullen want de hemel, die moet je verdienen. Alleen een pure, reine, onschuldige ziel is goed genoeg om naast God plaats te mogen nemen dus zelfs het kleinste spettertje modder op je ziel dient eraf te worden geboend. Alleen spijt en vergeving tijdens je aardse bestaan is niet altijd genoeg. Boeten zul je. Als ik een ernstig gelovige katholiek was zou ik me over het vagevuur ernstig zorgen maken. Het moet er hartstikke vol zijn want wat het ook wezen mag, wie heeft er aan het eind van haar of zijn leven nou nog een pure, zuivere, onbevlekte en onschuldige ziel? Ieder mens is een zondaar en niet alle zonden worden ons vergeven. Gelukkig is er wel een manier waarop je kunt proberen aan het vagevuur te ontkomen. Of het voldoende is moet blijken na je dood maar door middel van lijden, daden van barmhartigheid en het bijwonen van de heilige Mis is het in principe mogelijk om als voormalig zondaar rechtstreeks naar de hemel te gaan, zonder dat je eerst langs het vagevuur moet. De pest is dus alleen dat je geen flauw idee hebt of je wel of niet genoeg hebt geleden. En hoeveel goede daden zijn er nodig voor je je schuld hebt afgelost? Er is dus die constante druk om je te houden aan de regels van je geloof, om niet te klagen, om ziektes en verdriet en andere vormen van lijden te aanvaarden (daar scoor je puntjes mee!) en te bidden voor je zielenheil want anders zou je wel eens de lul kunnen zijn. Angst. Niemand bij zijn of haar gezond verstand heeft zin in de louteringen van het purgatorium en dus is het een heel efficiënt machtsmiddel. De machthebber in het Vaticaan heeft zijn macht onder andere te danken aan de angst van zijn onderdanen voor mogelijke post mortem repercussies. Dat miljarden mensen over de hele wereld daar intrappen vat ik niet. En het maakt me boos.

Ik ben geen atheïst. Ik ben een beetje heidens geworden door de loop van de jaren heen en ik steel en leen bovendien van elke andere religie en spirituele stroming. Ik hussel alles door elkaar en soms gaat er wat uit, soms stop ik er iets nieuws in. Spiritualiteit is voor mij iets persoonlijks en daar mag niemand zich mee bemoeien, daar blijf je vanaf. Ik heb geen heilige geschriften, geen heilig gebouw, ik erken geen enkel spiritueel/religieus leider als de mijne, ik heb mijn eigen (spirituele) regels en richtlijnen, mijn eigen rituelen, attributen en gebeden en mijn eigen beeld van wat God is. Volgens het rk-boekje haal ik het vagevuur niet eens maar ga ik, denk ik zo, direct naar de hel waar mijn ziel eeuwig zal blijven branden. Gelukkig hecht ik weinig waarde aan dat boekje. De katholieke kerk en ik zullen nooit vriendjes worden. En dan heb ik het nog niet eens over al die klootzakken gehad die kinderen sexueel hebben misbruikt. Over het onmenselijke van het verbieden van condooms. Over de rol van het Vaticaan in bijvoorbeeld de tweede wereldoorlog. Over het rk standpunt ten opzichte van homosexualiteit. Over de Inquisitie. Over zondaars gesproken. Toch? Vuile, vieze, schijnheilige dief, oplichter, leugenaar en zelfs moordenaar. Ik hoor het mijn vader nog zeggen. Ik ben de laatste maand veel in katholieke kerken geweest (als toerist, laat dat duidelijk wezen) en ik heb in elke kerk één of meerdere keren per ongeluk gevloekt. Ha! Kan die ouwe klootzak toch nog trots op me zijn.